Tot 5 mei dit jaar wordt in het Groninger Museum de tentoonstelling Nordic Art gehouden, Scandinavische schilderkunst van 1880-1920.
Al bevindt dit werk zich op een draaischijf van stijlen en stromingen – romantiek, realisme, symbolisme, impressionisme – het museum is erin geslaagd een opmerkelijke eenheid van toon in het geheel aan te brengen. De wereld en het leven worden niet mooier gemaakt dan ze zijn, maar zeker ook niet donkerder en desolater. Nu eens is er sprake van rauwheid, dan weer worden we verrast door iets lieflijks. Ook de onderwerpen zijn divers: interieurs, landschappen, portretten en een enkel stilleven.
Het museum heeft mij gevraagd om op 31 januari, Gedichtendag 2013, poëzie voor te lezen die aansluit op de tentoonstelling. De bedoeling is dat ik dat tijdens een rondleiding langs de schilderijen doe, per zaal een of twee gedichten met een duidelijke verwijzing naar wat daar hangt.
Dat leek aanvankelijk een lastige opdracht, maar lang hoefde ik niet te zoeken. Ik heb er altijd naar gestreefd te schilderen met woorden, o.m. in aantal landschapssgedichten. Naast werk van mijzelf zal ik een paar verzen van Rutger Kopland voorlezen, ook op zijn manier dikwijls een landschapsschilder.
Mijn rondleidingen/ voordrachten zullen op 31 januari plaatshebben om elf uur ’s ochtends en om twee en vier uur ’s middags. Zo’n rondleiding zal twintig minuten à een half uur duren. Ziehier een voorbeeld van wat ik ga voorlezen, uit De stem van de herfst (2004):
Achter de horizon
Voorbij de laatste tuinen begint de aarde
te glooien onder een leger van maïs.
Dan aardappelvelden als vergeten
matrassen op braakland, populieren
en vlieren, de spoorlijn, een akker
waar het graan van af is geslagen.
Over de laatste weiden drijft nevel
mijn kant uit en daarachter al
is het september, zakt de zon
in daken, in muren, tussen
hekken die staan te roesten
aan de andere kant van de stad.
Daar slapen mijn vrienden
onder hun stenen. Ze komen
niet terug. Ze komen alleen
terug als ik slaap en niet
weet dat ik slaap. In het
donker, achter de horizon.
PG